יבש‎ I trocken werden / sein

  • Version: 1.1.0
  • AutorenHerausgeber©Zitieren
  • Autoren


    Ingo Kottsieper und Annette Steudel

    Herausgeber


    Reinhard Kratz, Annette Steudel und Ingo Kottsieper

    Copyright


    ©2022 DFG-Projekt 465277421 Qumran-Digital: Text und Lexikon CC-BY-SA 4.0

    Zitieren


    Kottsieper, Ingo / Steudel, Annette, יבש‎ I (Version 1.1.0; 2023; https://lexicon.qumran-digital.org/articles/3540/2023-12-08/de_DE/index.html) erstellt im Rahmen des Projekts Qumran-Digital: Text und Lexikon unter Leitung von Reinhard Kratz, Annette Steudel und Ingo Kottsieper.

    Sprachgeschichte:

    YBŠ (i/a) "trocken sein/werden": he.

    Formen:

    qal pf. 3.f.sg.

    : יבשה 4Q252 2,2

    3.comm.pl.

    : s.u.

    pf.cons. 3.m.sg.

    : ויבש 4Q266 frg. 6 i,8 (od. impf. 3.m.sg. + ו)

    pl.

    : mögl. ויבשו 1QHa 16,21 (Suk. 8,20; od. l. impf. ייבשו)

    impf. 3.m.sg.

    : יבש 1QIsaa 15,11 (= יִיבַשׁ Jes 19,7); + ו: ויבש 4Q185 frg. 1-2 i,11

    3.f.sg.

    : תיבש 1QIsaa 42,3 (für תִּבְאַשׁ Jes 50,2)

    3.m.pl.

    : ייבשו 1QHa 16,21 (Suk. 8,20; die urspr. Form mögl. a. pf. 3.comm.pl.; od. l. pf.cons. ויבשו)

    impf.cons. 3.m.pl.

    : וייבשו 1QIsaa 33,23 (= וַיִּבָשׁוּ Jes 40,24)

    pi. impf.cons. 3.m.sg. + sf. 3.m.sg.

    : mögl. וייב[ישהו 4Q169 frg. 1-2,3 (= וַיַּבְּשֵׁהוּ Nah 1,4; paläogr. aber eher ויוב[ישהו, s. hif.)

    imp. m.sg.

    : יבש 11Q5 24,12

    hif. impf.cons. 3.m.sg. + sf. 3.m.sg.

    : mögl. ויוב[ישהו 4Q169 frg. 1-2,3 (= וַיַּבְּשֵׁהוּ Nah 1,4; L. וייב[ישהו ist weniger wahrsch.)

    Semantik:

    Alles zeigen


      1. : i.K. d. Sintflut ובשבעה עשר יום לחודש השני יבשה הארץ "und am siebzehnten Tag des zweiten Monats war die Erde trocken geworden" 4Q252 2,12 (Gen 8,14)



          1. : כי כעשב הוא אשר [י]ש הרחש תחתו _____ ויקוץ שורשו ויבש פרחו "dass es wie ein Kraut ist, unter dem ein Wurm ist, der (wörtl. "und er") dessen Wurzel abschnitt und dessen Blüte vertrocknete" 4Q266 frg. 6 i,78

          2. : ויבש עגזו וציצו תשא רוח עד אניקים "und es vertrocknet sein Strunk und seine Blüte nimmt der Wind weg, bis er nicht mehr besteht" 4Q185 frg. 1-2 i,11 (s.a. גזע); i.u.K. 1QHa 16,21 (Suk. 8,20) בשביבי אש ייבשו "in Feuerflammen (?; L. בשביבי sehr unsicher) werden sie vertrocknen/waren sie verdorrt" od. l. ויבשו "..., so dass sie verdorren"

        1. : תיבש דגתם "es verdorrt ihr Fisch(bestand)" 1QIsaa 42,3 (vgl. 𝔊 ξηρανθησονται), dgg. 𝔐 תִּבְאַשׁ דְּגָתָם "es stinkt ihr Fisch(bestand)" Jes 50,2 (zu באש‎ I)

        2. : ]ויבש מק[ורו "und seine Quelle vertrocknet" 4Q78 frg. 9,1 (vgl. 𝔊 αναξηρανει) für Fehler in 𝔐 Hos 13,15 וְיֵבוֹשׁ מְקוֹרוֹ (irrtümlich zu בוש)

        3. : i.K. einer Verdammung d. Frevler 4Q418 frg. 69 ii,8 ובני עולה לוא ימצאו עוד[ וכ]ול מחזיקי רשעה יבש[ו "und die Söhne des Unrechts werden nicht mehr da sein, und alle, die an Frevel festhalten, werden verdorren" (auf Grund d. Tendenz d. Handschrift zur Pleneschreibung kaum zu בוש, vgl. DJD XXXIV)

    1. : von Vegetation (vgl. A.II) i. Bild טהרני יהוה מנגע רע ואל יוסף לשוב אלי יבש שורשיו ממני ואל ינצו ע[ל]יו בי "reinige mich, Jhwh, von böser Plage, so dass sie nicht noch einmal zu mir zurückkehre; trockne aus ihre Wurzeln aus mir, so dass ihre Blätter nicht in mir aufblühen" 11Q5 24,1213

    2. : mögl. qb. ויוב[ישהו 4Q169 frg. 1-2,3 für וַיַּבְּשֵׁהוּ Nah 1,4 (s. Formen)

    3. : ]יבשו[ 4Q381 frg. 39,2 (i.u.K.; od. auf Grund d. Tendenz d. Handschrift zu def. Schreibung mögl. a. zu בוש)

    Ableitungen:

    יבש‎ II , יבשה